Tìm hiểu công nghiệp hóa là gì? Ảnh hưởng công nghiệp hóa

Công nghiệp hóa là gì? Mục đích của việc phát triển đất nước theo hướng công nghiệp hóa là gì? Công nghiệp hóa và hiện đại hóa là một trong những mục tiêu quan trọng nhất trong sự phát triển kinh tế của nước ta. Qua đó, nâng cao lạc hậu, phát triển và tăng năng suất lao động. Hãy cùng patrickstmun.com khám phá bài viết sau để hiểu rõ hơn về công nghiệp hóa nhé!

I. Công nghiệp hóa là gì?

Công nghiệp hóa là một quá trình chuyển đổi cơ bản và toàn diện từ nền kinh tế nông nghiệp sản xuất lao động thủ công sang nền kinh tế công nghiệp máy móc để tạo ra năng suất lao động cao. Công nghiệp hóa, nói một cách đơn giản, là quá trình tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng phát triển nó thành công nghiệp.

Tuy nhiên, khái niệm công nghiệp hóa này luôn mang tính lịch sử, nó có bản chất ở các giai đoạn khác nhau và các hình thức kinh tế xã hội khác nhau có các khái niệm công nghiệp hóa khác nhau.

Công nghiệp hóa là một quá trình chuyển đổi cơ bản và toàn diện từ nền kinh tế nông nghiệp sản xuất lao động

Vào thế kỷ 18, khái niệm công nghiệp hóa trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 1.0 khác với giai đoạn 4.0 hiện tại. Trong Giai đoạn 1.0, lao động thủ công chỉ đơn giản là được thay thế bằng máy móc. Trong thời đại 4.0, như ngày nay, công nghiệp hóa đã thay thế công việc thủ công, nhưng máy móc hiện đại hơn, tự động hóa, tin học hóa, v.v.

II. Các loại hình của công nghiệp hóa từ trước tới nay

1. Công nghiệp hóa cổ điển

Đây là cuộc công nghiệp hóa đầu tiên trong lịch sử gắn liền với thời kỳ 1.0, điển hình là cuộc Cách mạng Công nghiệp ở Anh vào giữa thế kỷ 18. Các đặc điểm cơ bản của mô hình này bắt đầu bằng sự phát triển của công nghiệp nhẹ (thường là dệt may), nông nghiệp và cuối cùng là công nghiệp nặng (chủ yếu là cơ khí).

Quá trình công nghiệp hóa này phát triển hơn 60 đến 80 năm theo thứ tự của các ngành công nghiệp trên. Sự phát triển bắt đầu ở Anh, sau đó dần dần lan sang Pháp, Đức, Nga, Mỹ…

Vốn của công nghiệp hóa xuất phát từ việc bóc lột những người làm công ăn lương, áp bức, cướp bóc và thuộc địa hóa đã phá sản các nhà sản xuất nhỏ. Do đó, quá trình công nghiệp hóa cổ điển đã tạo ra những xung đột và tranh chấp gay gắt giữa tư bản và công nhân, giữa các nước tư bản và thuộc địa, giữa các nước tư bản chủ nghĩa.

2. Công nghiệp hóa theo nước Liên Xô

Mô hình công nghiệp hóa này lần đầu tiên xuất hiện ở Liên Xô vào năm 1930, và vào năm 1945, nó đã lan sang các quốc gia Đông Âu. Việt Nam cũng đã xây dựng mô hình này từ năm 1960 đến năm 1986 và sau đó loại bỏ nó.  Điểm đặc biệt của mô hình này là ưu tiên phát triển một ngành công nghiệp nặng như cơ khí.

Mô hình công nghiệp hóa này lần đầu tiên xuất hiện ở Liên Xô vào năm 1930, và vào năm 1945

Trong giai đoạn đầu của việc áp dụng, Liên Xô đã trở thành nước đứng đầu sản lượng công nghiệp của châu Âu, chỉ mất 18 năm để hoàn thành.  Tuy nhiên, khi khoa học công nghệ phát triển vượt bậc, hệ thống hạ tầng kỹ thuật đến thời điểm đó trở nên lỗi thời và không thể thích ứng được. Cho đến khi sự sụp đổ của những năm 80 của thế kỷ 20.

3. Công nghiệp hóa Nhật Bản 

Tìm hướng đầu tư nghiên cứu, thử nghiệm và chế tạo, từng bước nâng cao trình độ công nghệ hiện đại từ thấp đến cao. Chiến lược này mất nhiều thời gian và khó tránh khỏi những tổn thất lớn.

Tiếp nhận chuyển giao công nghệ từ các nước phát triển đòi hỏi một lượng ngoại tệ và vốn lớn, giúp dễ dàng trở nên phụ thuộc vào nước ngoài.

Xây dựng chiến lược phát triển khoa học công nghệ nhiều lớp, kết hợp linh hoạt giữa công nghệ truyền thống và hiện đại. Sự kết hợp giữa công nghệ tiếp nhận, nghiên cứu và sản xuất từ các nước phát triển hơn.

Đây là chiến lược cơ bản nhất để đảm bảo rằng quốc gia mà nó áp dụng có thể phát triển trong dài hạn và vững chắc và đi tắt và theo đuổi nó.  Do đó, bằng cách tận dụng những lợi thế kỹ thuật và khoa học của quốc gia trước đó. Đồng thời, nó quảng cáo các nguồn lực và lợi thế sẵn có trong nước để thu hút các nguồn lực đầu tư nước ngoài.

Sau đó tiến hành công nghiệp hóa liên quan đến hiện đại hóa. Đây là kết quả thu được chỉ sau 20~30 năm thực hiện thành công theo mô hình này.

III. Mục tiêu quan điểm công nghiệp hóa thời kỳ đổi mới

Mục tiêu cơ bản là biến nước ta thành một nước công nghiệp với cơ sở hạ tầng và công nghệ hiện đại

Mục tiêu cơ bản là biến nước ta thành một nước công nghiệp với cơ sở hạ tầng và công nghệ hiện đại. Cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiên tiến, đáp ứng mức sống của nhân dân, trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, an ninh quốc phòng vững chắc, nhà nước dân chủ, dân giàu, nhà nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Để đạt được mục tiêu đó, Đảng và Nhà nước ta đã quyết định đạt được mục tiêu cụ thể ở từng thời điểm. Điều quan trọng nhất là tăng cường công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển tri thức để đất nước ta nhanh chóng bứt phá khỏi đất nước lạc hậu. Tạo nền tảng vững chắc để biến đất nước ta thành nước công nghiệp hiện đại.

Trên đây là thông tin về công nghiệp hóa là gì? Hy vọng bài viết dưới đây sẽ hữu ích đối với bạn đọc!